“Tiêu chuẩn vệ sinh gì chứ? Quầy của tôi rất sạch sẽ mà!”
“Sạch sẽ?” Ông ta chỉ vào chiếc xe đẩy nhỏ của tôi.
“Cô nhìn xem, dụng cụ han gỉ, thức ăn bày trực tiếp ra ngoài, không có che chắn bảo vệ.
Nếu có ai ăn vào mà bị ngộ độc, cô chịu trách nhiệm nổi không?”
Tôi cúi đầu nhìn lại quầy của mình. Tuy đơn sơ thật, nhưng ngày nào tôi cũng rửa sạch dụng cụ, nguyên liệu cũng là đồ tươi mới.
Tôi nghiêm túc nói:
“Sở trưởng Vương, quầy của tôi thật sự không có vấn đề vệ sinh…”
“Không có?” Ông ta ngắt lời tôi. “Cô có giấy chứng nhận sức khỏe không?”
“Giấy gì ạ?”
“Giấy chứng nhận sức khỏe. Làm thực phẩm bắt buộc phải có, để chứng minh cô không mắc bệnh truyền nhiễm.”
“Huống hồ cô đang mang thai, nếu lây bệnh cho người khác thì sao?”
Tôi cứng họng, không biết phải phản bác thế nào.
Quả thật, tôi chưa hề nghe nói phải có giấy chứng nhận sức khỏe.
“Vậy… nếu tôi đi làm giấy thì được chứ ạ?”
“Làm thì cứ làm, nhưng trước khi có đầy đủ giấy tờ, cô phải ngừng kinh doanh.”
“Hơn nữa, chỗ này cũng không được, ảnh hưởng đến trật tự trước cổng nhà máy.”
Nói rồi, ông ta phất tay, mấy người đi cùng lập tức tiến lên:
“Thu dọn! Mang hết đi!”
“Khoan đã!” Tôi hoảng hốt. “Tôi buôn bán hợp pháp mà, các anh không thể…”
“Hợp pháp?” Ông Vương nhếch mép.
“Không giấy phép kinh doanh, không giấy chứng nhận sức khỏe, không địa điểm cố định — vậy mà gọi là hợp pháp sao?”
“Thu dọn ngay. Nếu không, chúng tôi sẽ tịch thu toàn bộ dụng cụ!”
Nhìn thái độ cứng rắn của họ, tôi biết hôm nay mình không thể chống lại được.
Chỉ đành đứng nhìn họ dọn sạch toàn bộ quầy hàng của mình.
“Trong vòng bảy ngày, nếu cô không nộp đủ giấy tờ, thì đừng mơ quay lại đây mở quầy nữa!”
Ông Vương vứt lại một câu lạnh lùng rồi rời đi cùng đám người kia.
Tôi đứng lặng trên con phố vắng vẻ, trong lòng ngổn ngang trăm mối.
Cửa hàng vất vả dựng nên, chỉ trong chốc lát đã bị dẹp sạch.
Bác Trương bảo vệ bước tới, vỗ nhẹ lên vai tôi:
“Tiểu Tô, đừng buồn quá. Ở đây chuyện này xảy ra thường xuyên.
Ông Vương ấy nổi tiếng hay gây sự.”
Tôi nhìn bác, giọng khàn khàn:
“Vậy… cháu phải làm sao bây giờ?”
“Thì đi làm giấy tờ đi chứ sao, tuy có phiền thật, nhưng còn hơn là chẳng có buôn bán gì cả.”
Lời bác Trương nghe thì nhẹ nhàng, nhưng tôi thừa hiểu — mấy thứ giấy tờ đó đâu phải dễ mà làm được.
Trước tiên là giấy phép kinh doanh — muốn làm phải có địa điểm cố định.
Mà tôi chỉ là một quầy hàng di động, hoàn toàn không đủ điều kiện.
Kế đến là giấy chứng nhận sức khỏe. Tuy đơn giản hơn, nhưng cũng tốn thời gian và tiền bạc.
Chưa kể, tôi đang mang thai, nhiều nơi vừa nghe đến đã lắc đầu từ chối.
Nhưng không còn cách nào khác, vì cuộc sống, tôi chỉ có thể cắn răng thử một lần.
Buổi chiều, tôi đến bệnh viện để làm giấy chứng nhận sức khỏe.
Bác sĩ bắt tôi làm đủ thứ kiểm tra: xét nghiệm máu, nước tiểu, chụp X-quang ngực…
Một buổi chiều xoay như chong chóng, tiêu mất hơn hai mươi đồng.
Bác sĩ bảo ba ngày sau quay lại lấy kết quả.
Tiếp theo là giấy phép kinh doanh.
Tôi tới Sở Công Thương, nhưng thái độ của họ cực kỳ lạnh nhạt.
“Cô muốn làm giấy phép kinh doanh? Có mặt bằng cố định chưa?”
“Tôi… tôi định xin cho quầy hàng di động…”
“Quầy di động thì không được làm giấy phép kinh doanh. Chỉ được xin giấy phép tạm thời thôi.”
“Nhưng hôm qua các anh lại nói giấy tạm không hợp lệ…”
“Ai nói không hợp lệ? Giấy phép tạm thì vẫn có hiệu lực, nhưng phải đảm bảo đủ điều kiện vệ sinh.”
Tôi hoàn toàn hoang mang — lời Sở trưởng Vương nói hôm qua lại trái ngược với những gì người này nói hôm nay.
“Vậy tôi cần những giấy tờ gì?”
“Giấy chứng nhận sức khỏe, giấy chứng nhận vệ sinh, và xác nhận của ủy ban khu phố.”
“Giấy chứng nhận vệ sinh thì xin ở đâu?”
“Tới Sở Y tế.”
Tôi lại tất tả chạy sang Sở Y tế.
Kết quả bên đó lại bảo:
“Quầy hàng di động không cần giấy chứng nhận vệ sinh. Có giấy sức khỏe là được rồi.”
Tôi hoàn toàn choáng váng. Mỗi cơ quan một kiểu, không ai nói giống ai.
Một ngày chạy đi chạy lại, chẳng làm được gì, lại mất thêm mấy đồng tiền xe, tiền ăn.
Tối về lại nhà khách, nằm trên giường, tôi suy nghĩ mãi không ngủ được.
Có lẽ… tất cả là do Sở trưởng Vương cố tình gây khó dễ cho tôi?
Nhưng tại sao chứ? Tôi với ông ta vốn chẳng có hiềm khích gì.
Chợt nhớ lại cảnh lúc ông ta dẹp quầy, ông chủ bán bánh bao ở gần đó cứ đứng nhìn, miệng nở nụ cười hả hê.
Chẳng lẽ… là hắn tố cáo tôi?
Tôi càng nghĩ càng thấy có lý.
Cùng bán đồ ăn sáng, tôi lại hút khách hơn hắn, làm ảnh hưởng đến việc buôn bán của hắn là chuyện rõ ràng.
Nếu đúng là hắn, thì dù tôi có làm đủ giấy tờ, hắn cũng sẽ nghĩ cách khác để chơi tôi.
Xem ra… tôi không thể ngồi yên chịu trận được nữa.
Sáng hôm sau, tôi không đi xin giấy phép mà bắt đầu đi quanh khu vực quan sát.
Quả nhiên, tôi thấy ông chủ bán bánh bao và Sở trưởng Vương đứng nói chuyện với nhau, trông rất thân thiết.
Đến nước này, tôi gần như có thể chắc chắn: chính hắn giở trò sau lưng tôi.
Nếu vậy thì…
Tôi cũng không thể để hắn muốn làm gì thì làm.
Tôi phải phản công.
Nghĩ đi nghĩ lại, tôi quyết định đi tìm một người — Chủ tịch công đoàn nhà máy dệt, bác Lưu.
Trước đây khi tôi còn bán hàng ngoài cổng, bác Lưu hay ghé lại mua bánh, tính tình hiền hòa, lại rất quan tâm đến tôi.
Hơn nữa bác là người có uy tín trong nhà máy, lời nói rất có trọng lượng.
Biết đâu bác có thể giúp tôi tìm ra hướng giải quyết.